Jeże to jedne z najbardziej pożytecznych zwierząt w ogrodzie. Ich obecność nie tylko cieszy oko, ale przede wszystkim chroni rośliny przed wieloma uciążliwymi szkodnikami. Niestety w wielu ogrodach i na działkach ich liczba maleje, głównie z powodu braku bezpiecznych miejsc do życia. Warto wiedzieć, jak wspomóc te małe ssaki i sprawić, by ogród stał się dla nich przyjaznym azylem.
Naturalny sprzymierzeniec w walce ze szkodnikami
Podstawowym pożytkiem z obecności jeży jest ich dieta. Żywią się owadami, ślimakami, larwami, dżdżownicami, a także małymi gryzoniami. Jeż w ciągu nocy potrafi zjeść nawet kilkadziesiąt ślimaków nagich, które potrafią w kilka dni zniszczyć rabaty warzywne czy kwiatowe. Dzięki temu zamiast chemicznych środków ochrony roślin ogrodnik zyskuje naturalną i całkowicie ekologiczną ochronę.
Jakie warunki w ogrodzie sprzyjają jeżom
Jeże nie przepadają za uporządkowanymi, sterylnymi ogrodami. Potrzebują zakamarków, gdzie mogą się schować, odpocząć lub przezimować. Sterty liści, krzewy, kompostowniki czy zakrzaczone obrzeża ogrodu to idealne miejsca dla nich. Warto unikać całkowitego usuwania wszystkich „dzikich” fragmentów – nawet niewielka wyspa naturalnego chaosu staje się bezpiecznym schronieniem.
Bezpieczne schronienie dla jeża – domek w ogrodzie
Jeżeli w ogrodzie nie ma naturalnych kryjówek, można je stworzyć samodzielnie. Domek dla jeża można zbudować z drewna lub kupić gotowy. Ważne, by miał odpowiednie parametry: wejście o szerokości około 12–15 cm, dach zabezpieczający przed deszczem i umiejscowienie w spokojnym, zacienionym miejscu. Wnętrze warto wyłożyć suchymi liśćmi lub słomą. Tak przygotowane schronienie będzie służyło zarówno latem, jak i zimą.
Czego unikać, aby nie zaszkodzić jeżom
Wielu ogrodników nie zdaje sobie sprawy, że pewne praktyki mogą być dla jeży niebezpieczne. Szczególnie groźne są:
- Kosiarki i podkaszarki: przed koszeniem sprawdź wysoką trawę i krzewy, czy nie śpi tam jeż.
- Płoty z siatki: jeże często klinują się w oczkach – bezpieczniejsze są płoty z niewielką przestrzenią pod spodem.
- Środki chemiczne: granulaty przeciwko ślimakom czy trutki na gryzonie są śmiertelne także dla jeży.
- Ogniska z liści: to jedno z największych zagrożeń – jeże często kryją się w stertach liści, które później bywają podpalane.
Jak rozpoznać obecność jeży w ogrodzie
Najłatwiej dostrzec jeże wieczorem lub wczesnym rankiem, kiedy wychodzą na żer. O ich obecności świadczą także charakterystyczne odchody w ogrodzie czy ścieżki w trawie. Warto też zostawić im płaskie miseczki z wodą w upalne dni – pomoże to nie tylko jeżom, ale i ptakom.
Dlaczego warto wspierać jeże
Jeże są gatunkiem objętym ochroną. Tworząc dla nich przyjazne warunki, nie tylko dbamy o własny ogród i ograniczamy liczbę szkodników, ale także pomagamy w zachowaniu równowagi w ekosystemie. To przykład współpracy człowieka z naturą, w której obie strony korzystają: ogród staje się zdrowszy i piękniejszy, a jeże zyskują bezpieczne miejsce do życia.
Ogród przyjazny jeżom – mała zmiana, duża różnica
Wystarczy kilka prostych działań: pozostawienie kawałka dzikiej części ogrodu, zbudowanie domku, rezygnacja z chemicznych środków i ostrożność podczas prac ogrodowych. Dzięki temu ogród nie tylko będzie wolny od ślimaków i owadów niszczących rośliny, ale również stanie się miejscem tętniącym życiem, w którym dzikie zwierzęta znajdą schronienie. To proste kroki, które zmieniają ogród w prawdziwy ekosystem.
